لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

برجهای کنترل فرودگاهها از زمره سازه هایی هستند که عملکرد مناسب آنها در هنگام و پس از وقوع سوانح طبیعی نظیر زلزله های بزرگ بسیار حایز اهمیت می باشد. در طراحی لرزه ای این سازه ها انتظار می رود که علاوه بر جلوگیری از بروز صدمات سازه ای قابل توجه در حین زلزله، خسارتهای وارده بر عناصر غیر سازه ای نیز بسیار محدود گردد. بدیهی است در طراحی و یا ارزیابی لرزه ای چنین سازه هایی نمی توان صرفا از روش های پیشنهادی در آیین نامه های متداول زلزله بهره جست و انجام تحلیل و طراحی متناسب با سازه مورد نظر منوط به در نظر گرفتن ملاحظات خاصی می باشد. در این مقاله پس از بررسی آسیبهای وارده بر برجهای کنترل فرودگاهی در زلزله های گذشته، برای بررسی آسیب پذیری لرزه ای یک نمونه برج کنترل فرودگاهی که یک برج منشور شکل بتنی می باشد از مدلهای موجود در برنامه اجزای محدود ANSYS استفاده شد. طراحی لرزه ای اولیه این برج با روش طیفی مطابق آیین نامه 2800 زلزله ایران انجام شده بود. در این تحقیق با استفاده از تحلیل هل دادن (Push-Over)، سازه در راستای افقی هل داده شده تا ظرفیت تغییر شکل پذیری جانبی سازه تخمین زده شود. نتایج حاصله نشان می دهد که برج کنترل بررسی شده دارای نقاط ضعفی است که باید با استفاده از مدلهای دقیقتر غیر خطی و با روش تاریخچه زمانی مورد بازنگری قرار گیرد.

اجرای طرح نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده به علت تعدد در منشا پیدایش و عوامل شکل گیری با مسایل و پیچیدگی های خاص مواجه است. ارایه هرگونه راه حل و یا طرح های مرتبط جهت بازسازی و مقاوم سازی، مستلزم آگاهی و شناخت عوامل به و جود آورنده است. با توجه به اهمیت مدارس به عنوان سازه های در معرض خطر زلزله، در این تحقیق به بررسی آسیب پذیری لرزه ای مدارس شهر ایرانشهر پرداخته شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای و اسنادی و میدانی می باشد. با توجه به بررسی های صورت گرفته 80 درصد مدارس موجود در این شهر دارای ساختمان با مصالح بنایی نیمه مسلح و غیر مسلح هستند که جهت بررسی آسیب پذیری لرزه ای این مدرسه ها، روش آریا به عنوان روشی سازگار و مناسب جهت ارزیابی آسیب پذیری این گونه ساختمان ها انتخاب گردیده است. با بررسی میدانی ازتمامی مدارس ساخته شده با مصالح بنایی موجود در این شهر و جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، مشاهده گردید که برای زلزله هایی با شدت MSK9 و MSK8، براساس شاخص خسارت به دست آمده از این روش، به ترتیب 90 و 51 درصد از مدارس مورد مطالعه دچار فروریزش و آسیب خواهند شد. برای زلزله ای با شدتMSK7، 81 درصد از مدارس دچار خسارت متوسط می شوند که نیاز به تعمیر اساسی خواهند داشت. براساس اطلاعات برداشت شده مشخص گردید که 80 درصد از مدارس مورد مطالعه در مناطق پرازدحام شهر واقع شده اند و 84 درصد از کل مدارس دارای شرایط با دسترسی آسان و نسبتا آسان هستند که در صورت مقاوم سازی مناسب، می توان از آن ها به عنوان پایگاه های امداد رسانی بعد از وقوع زلزله استفاده کرد.

همه ساله زلزله های متعددی با بزرگای مختلف درکشور و به خصوص در مناطق با لرزه خیزی زیاد رخ می دهد که موجب خسارات و تلفات شدید می گردد . شهر قزوین با توجه به زمین لرزه های بزرگی مثل بویین زهرا 1341 ومنجیل 1369 که در طول تاریخ گذشته آن روی داده است وخسارات قابل توجهی که به بناهای آن وارد آمده است از جمله این مناطق می باشد . جهت کاهش این خسارات احداث ساختمان های مقاوم در برابر زلزله و مقاوم سازی ساختمان های موجود ضروری می باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای ساختمانهای شهر قزوین می باشد به طوری که با شناخت وضعیت موجود ساختمانها و تعیین میزان آسیب پذیری کیفی آنها بتوان راهکارهای کلی در خصوص بهبود شرایط فعلی ارائه داد. در این مقاله ، با اشاره مختصری به مشخصات لرزه خیزی و زمین شناسی شهر قزوین، پس از شناخت روشهای مختلف ارزیابی ساختمانها در برابر زلزله و انتخاب روش ارزیابی کیفی مناسب با توجه به شرایط ساخت و ساز منطقه مورد مطالعه و نحوه انجام برداشت های میدانی ، میزان آسیب پذیری لرزه ای انواع ساختمان های شهر قزوین با استفاده از روش آریای اصلاح شده در نمودارهای ستونی به طور مستقل ارائه می شود. بر اساس نتایج حاصله از این تحقیق، غالب ساختمان های بنایی به ویژه در منطقه یک این شهر و بعضی از ساختمان های با اسکلت فلزی یا بتنی در برابر زلزله های متوسط و شدید احتمال خسارات جدی سازه ای دارند و لذا باید نسبت به برآورد آسیب پذیری و مقاوم سازی آنها اقدام فوری صورت گیرد.

در این مقاله با استفاده از روش مونونوبه و اکابه در مورد یک دیوار حایل بنایی غیروزنی محاط در یک قاب ساختمانی (میان قاب)، به محاسبه نیروهای دینامیکی ناشی از زلزله و اثرات آن بر دیوار پرداخته شده است. در روش مونونوبه و اکابه دیوار حایل صلب فرض شده و معمولا لغزش پای دیوار و یا چرخش دیوار حایل حول پاشنه آن بررسی می شود. وضعیت غالب خرابی در یک میان قاب حایل بنایی غیروزنی، شکست در بدنه دیوار تحت نیروهای عمود بر صفحه می باشد. در چنین حالتی توزیع نیروی لرزه ای وارده بر دیوار اهمیت می یابد. در این مقاله برای محاسبه نیروهای لرزه ای وارد بر میان قاب حایل بنایی از روش مونونوبه و اکابه استفاده شده و یک توزیع برای آن پیشنهاد شده است. با بررسی عملکرد عمود بر صفحه میانقاب های بنایی به لحاظ مقاومت و معیار پذیرش، به تحلیل نحوه خرابی در بدنه دیوار ناشی از بارهای عمود بر صفحه پرداخته شده است. در ادامه روش به سازی لرزه ای مورد نظر در خصوص میان قاب های حایل بنایی آسیب پذیر ارایه شده و با معرفی یک مثال کاربردی، نتایج روش پیشنهادی با نتایج یک نرم افزار عددی کنترل شده است. در انتها نیز با توجه به شرایط مختلف قابل پیش بینی برای میانقاب های حایل بنایی مختلف، راهکار به سازی لرزه ای بصورت کاربردی ارایه شده است.

شهرستان رفسنجان در شمال غربی استان کرمان واقع شده و از شمال به بافق در استان یزد، از جنوب به بردسیر و سیرجان از مغرب به شهر بابک و از مشرق به کرمان محدود می شود. با توجه به وضعیت لرزه خیزی استان کرمان، میزان آسیب پذیری لرزه ای شهر رفسنجان سوال اساسی این پژوهش بوده است. به همین علت این پژوهش سعی دارد وضعیت لرزه خیزی و آسیب پذیری کالبدی و جمعیتی شهر رفسنجان در برابر زلزله را ارزیابی نماید. نتایج نشان می دهد که 51/13 درصد از پارامترهای کالبدی و جمعیتی شهر رفسنجان از آسیب پذیری بالایی برخوردار می باشند که از این مقدار 38/7 درصد آن در پهنه با خطر لرزه خیزی متوسط و 13/6 درصد نیز در پهنه با خطر لرزه خیزی کم قرار دارد. همچنین از مجموع 41/36 درصد از پارامترهای کالبدی و جمعیتی این شهر که از آسیب پذیری متوسط برخوردار است، 61/19 درصد آن در در پهنه با خطر لرزه خیزی متوسط و 81/16 درصد آن در پهنه با خطر لرزه خیزی کم قرار دارد. از طرفی فقط حدود نیمی (08/50 درصد) از پارامترهای کالبدی و جمعیتی شهر رفسنجان از وضعیت آسیب پذیری کم و مناسب برخوردار است که از همین مقدار هم 37/25 درصد آن در پهنه با خطر لرزه خیزی متوسط قرار داشته و فقط 7/24 درصد آن در پهنه کم خطر از نظر لرزه خیزی قرار گرفته است. لازم به هرچند طبق نتایج شهر رفسنجان از خطر لرزه خیزی بالایی برخوردار نیست ولی نتایج تحلیل لرزه خیزی حاکی از آنست که احتمال وقوع زلزله هایی با بزرگی 7 ریشتر امکان پذیر است. به همین علت با توجه به اینکه حدود 50 درصد از مساحت این شهر از نظر کالبدی و جمعیتی آسیب پذیر می باشد بنابراین برنامه ریزی کاربردی جهت کاهش خطرات احتمالی از اهمیت بالایی برخوردار است.

در این مقاله آسیب پذیری لرزه ای یکی از آثار باستانی در کشور، قلعه فلک الافلاک ‏واقع در استان لرستان مورد ارزیابی قرار می گیرد. در ‏این راستا، با انجام بررسی های میدانی، آسیب های موجود در بخش های مختلف بنا تعیین و دسته بندی شد. نتایج این بررسی ها حاکی از ‏فرسایش و ترک خوردگی ‏در اجزای سازه ای بنا، نشست های قسمت هایی از بنا که سبب ترک خوردگی در بخش هایی از بنا شده بود، و ‏نیز نم کشیدگی بالارونده به دلیل وجود جریان آب در پی بنا بود. در ادامه، با مدل سازی اجزای محدود بنا در نرم افزار آباکوس، ‏آسیب پذیری لرزه ای بنا از طریق انجام تحلیل بارافزون مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این تحلیل حاکی از آسیب پذیری بخش های ‏مختلف بنا بود که لزوم ارائه طرح بهسازی لرزه ای را نشان می داد. با بهره گیری از شمع های درجا و نیز ریزشمع ها در خاک و نیز استفاده ‏از هسته های مسلح قائم در دیوارها، نتایج تحلیل های عددی نشان داد بهبود قابل ملاحظه ای در عملکرد لرزه ای بنا رخ داده است. شدت ‏کرنش های پلاستیک اصلی بیشینه و نیز گستردگی آن در مقایسه با بنای بهسازی نشده بسیار کمتر بود. همچنین نمودارهای نیرو-‏جابجایی بنا در راستاهای مختلف حاکی از کاهش قابل ملاحظه زوال در سختی بنا بوده که نشان دهنده کاهش آسیب پذیری آن به ‏سبب اضافه کردن سیستم بهسازی پیشنهادی شده است. ‏

شفافیت و قابل تفسیر بودن یک روش تجزیه و تحلیل و نتایج حاصل از آن از مهمترین معیارهای مدیران و تصمیم گیرندگان در پذیرفتن و بکارگیری نتایج مزبور در مدیریت بهینه اطلاعات محسوب می گردد. در این راستا، مطالعه انجام شده در این تحقیق با هدف ارایه روش نوین در وزن دهی فاکتورهای موثر در آسیب پذیری لرزه ای می باشد روش ارایه شده مبتنی بر روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی می باشد که با تزریق مفاهیم اولیه منطق فازی، به منظور رفع مشکل حساسیت بالای روش تجزیه وتحلیل سلسله مراتبی در مواجهه با عدم قطعیت موجود در محیط های تصمیم گیری و داده های ورودی، توسعه یافته است. روش حاصل شده در قالب مدیریت بحران زمین لرزه مورد تست و ارزیابی قرار گرفته است که از مهم ترین حوزه های تصمیم گیری مکانی بشمار می رود و از سطح بالایی از عدم قطعیت ماهیتی و مکانی برخوردار است. نمونه اجرایی ارایه شده مربوط به مدیریت بحران زمین لرزه در شهر تهران می باشد که با تمرکز بر اولویت بندی پارامترهای موثر در تلفات انسانی به انجام رسیده است. مقایسه نتایج روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی مرسوم و نمونه توسعه یافته ارایه شده در این تحقیق نشان دهنده قابلیت روش جدید در جذب عدم قطعیت می باشد. به علاوه نزدیکتر بودن منطقی تفاسیر حاصل از نتایج روش جدید به واقعیت های قابل مشاهده موید تامین شدن هدف این تحقیق در حفظ سطح مناسبی از شفافیت و سادگی روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی مرسوم و در ضمن توجه به مفاهیم و اثرات عدم قطعیت مکانی در نتایج تجزیه و تحلیل می باشد.